کمپرسور چیست
کمپرسور چیست (compressor) یک دستگاه مکانیکی است که برای فشرده کردن گاز یا بخار به منظور افزایش فشار و دما استفاده میشود. یکی از کاربردهای اصلی کمپرسورها در صنعت چیلرسازی است. چیلرها دستگاههایی هستند که برای سرمایش هوا یا سیالهای دیگر به کار میروند.
دو کاربرد مهم کمپرسور در صنعت چیلرسازی عبارتند از:
فشرده سازی گاز: یکی از کاربردهای اصلی کمپرسور در صنعت چیلرسازی، فشرده کردن گاز فریون است. گاز فریون به عنوان ماده خنک کننده در چیلرها به کار میرود. در فرآیند فشرده سازی، گاز فریون فشرده و دمای آن بالا میرود. سپس این گاز به یک مبدل حرارتی منتقل شده و دمای آن کاهش داده میشود.
افزایش فشار: کمپرسور در چیلرها برای افزایش فشار گاز فریون نیز به کار میرود. در فرآیند سرمایش، گاز فریون در فشار پایینی است که با استفاده از کمپرسور، فشار آن افزایش مییابد و دمای آن بالا میرود. سپس این گاز به مبدل حرارتی منتقل شده و دمای آن کاهش داده میشود. این فرآیند سبب سرمایش هوا یا سیال دیگری که در معرض گرمایش قرار دارد، میشود.
به علاوه، کمپرسورها به طور گسترده در صنایع مختلفی مانند صنعت خودروسازی، صنعت نفت و گاز، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی و … استفاده میشوند. در این صنایع، کمپرسورها به منظور فشرده سازی گازهایی مانند هوا، نیتروژن، متان، هلیوم، هیدروژن و غیره برای استفاده در فرآیندهای مختلف به کار میروند. همچنین در صنایعی که نیاز به فشار بالا و سیالات چگالی بالا دارند، کمپرسورها مورد استفاده قرار میگیرند.
اجزای کمپرسور چیست
کمپرسورها از چندین قطعه تشکیل شدهاند که هر قسمت آنها در فرآیند کارکرد کمپرسور نقش خاصی دارد. اجزای اصلی کمپرسور عبارتند از:
موتور: موتور به عنوان قلب کمپرسور عمل میکند و برای پیمودن کارخانه کمپرسور مورد استفاده قرار میگیرد.
محفظه جریان: این قسمت برای جمعآوری هوا یا گاز و انتقال آن به قسمتهای دیگر کمپرسور استفاده میشود.
صفحات فشار: این صفحات برای فشرده کردن هوا یا گاز به کار میروند و در فرآیند کارکرد کمپرسور، گاز یا هوا از طریق آنها عبور میکنند.
سیستم خنککننده: کمپرسورها در فرآیند کار خود گرما تولید میکنند و برای خنککردن این گرما از سیستم خنککننده استفاده میشود.
سیستم روغنکاری: سیستم روغنکاری برای روانکردن و رساندن روغن به تمامی اجزای کمپرسور به منظور حفظ و رفع سایش بین اجزای کمپرسور استفاده میشود.
صمامهای کنترل: صمامهای کنترل برای کنترل فشار و جریان هوا یا گاز در کمپرسورها استفاده میشوند.
صفحات ترمز: صفحات ترمز برای توقف و کنترل سرعت کمپرسور در صورت نیاز به کار میروند.
برد الکترونیکی: برد الکترونیکی برای کنترل و مانیتورینگ کمپرسور به کار میرود و اطلاعاتی از کارکرد کمپرسور را در اختیار کاربران قرار میدهد.
کمپرسور در چیلر
کمپرسورها در سیستم چیلر، برای فشردهسازی گاز مورد استفاده قرار میگیرند. در سیستم چیلر، کمپرسور به عنوان قطعه اصلی محسوب میشود و به منظور انتقال حرارت از داخل سیستم چیلر به خارج از آن، از یک سیکل ترمودینامیکی استفاده میشود. در این سیکل، گازهای خنک کننده به کمک کمپرسور فشرده شده و به شکل یک مایع در شبکه لولههایی که در داخل سیستم چیلر قرار دارند، گرمای خود را از داخل سیستم به خارج آن منتقل میکنند. سپس گازهای خنک شده به صورت مجدد توسط کمپرسور فشرده میشوند و این فرآیند به صورت چرخهای ادامه مییابد.
استفاده از کمپرسور در سیستم چیلر، به دلیل قابلیت کنترل دقیق فشار و دمای گازهای خنک کننده و قابلیت ارسال این گازها به سرعت به سراسر سیستم، مزیتهای زیادی دارد. همچنین، کمپرسورهای پیشرفته در سیستمهای چیلر با توان بالا و کارایی بهتر در فشرده سازی گازها، باعث افزایش راندمان و کاهش مصرف انرژی در سیستمهای چیلر شدهاند.
ضی از اجزای کمپرسورهای استفاده شده در سیستمهای چیلر عبارتند از:
موتور الکتریکی: برای ایجاد حرکت و فعالسازی کمپرسور
ورودی و خروجی گاز: برای ورود گازهای خنک کننده و خروجی گاز فشرده شده
صفحات فشرده سازی: برای فشرده سازی گازهای خنک کننده و افزایش فشار آنها
صمامهای کنترل فشار: برای کنترل فشار گاز در سیستم
مبدل حرارتی: برای انتقال حرارت از گاز خنک کننده به آب خنک کننده
سیستم خنک کننده: برای خنک کردن کمپرسور و جلوگیری از افت شدید دمایی در سیستم.
در کل، کمپرسورها به عنوان قطعات اساسی و حیاتی در سیستمهای چیلر به کار میروند و بدون آنها، عملکرد سیستم به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد.
گاز فریون در صنعت تهویه
گاز فریون چیست و چه نقشی در کمپرسورسردخانه دارد
گاز فریون، یک گروه از ترکیبات شیمیایی است که به عنوان ماده خنک کننده در سیستمهای تهویه مطبوع، یخچال و سردخانهها استفاده میشود. این گازها به دلیل ویژگیهای خنک کنندگی، پایداری و عدم سمیت به سیستمهای خنک کننده کمک میکنند تا دماها را کنترل کنند.
در کمپرسورهای سردخانه، گاز فریون به عنوان یک ماده خنک کننده در سیکل تهویه مطبوع واحد استفاده میشود. ابتدا گاز فریون توسط کمپرسور فشرده و به صورت گرما به مبدا انتقال داده میشود. سپس در مبدا، گاز فریون به عنوان یک ماده خنک کننده در مبدا واکنش دهندههای مختلفی را فعال میکند و حرارت را از داخل مبدا جذب میکند. در این فرآیند، گاز فریون دائماً به عنوان یک ماده خنک کننده در سیستم تهویه مطبوع سردخانهها و یخچالها استفاده میشود.
گاز فریون، در حقیقت یک گروه از ترکیبات شیمیایی هستند که شامل کلرفلوروکربنها (CFCs)، هیدروکلروفلوروکربنها (HCFCs) و هیدروفلوروکربنها (HFCs) است. قبلاً، CFCs در سیستمهای خنک کننده استفاده میشدند، اما به دلیل اثرات زیست محیطی منفی، این گازها به طور کامل از مصرف خارج شدند. در حال حاضر، HCFCs و HFCs به عنوان گزینههایی برای جایگزینی CFCs در سیستمهای تهویه مطبوع استفاده میشوند.
در سیستم تهویه مطبوع سردخانهها، گاز فریون به عنوان یک ماده خنک کننده در مبدا استفاده میشود. ابتدا، گاز فریون به صورت گرم به واحد کمپرسور منتقل میشود. سپس، در کمپرسور، گاز فریون فشرده شده و به صورت گرما به مبدا انتقال داده میشود. در مبدا، گاز فریون از طریق یک سیستم لولههای خنککننده جاری میشود و حرارت را از داخل مبدا جذب میکند. پس از این که گرمای مورد نظر جذب شد، گاز فریون به صورت مایع به کمپرسور برمیگردد و سیکل مجدداً شروع میشود.
استفاده از گاز فریون در سیستم تهویه مطبوع سردخانهها و یخچالها، به دلیل ویژگیهای خنک کنندگی، پایداری و عدم سمیت به سیستم خنک کننده کمک میکند تا دماها را کنترل کند. همچنین، گاز فریون به دلیل کارایی و قابلیت استفاده در دماهای مختل
در دماهای مختلف، از جمله دمای بسیار پایین، گاز فریون برای خنک کردن و نگهداری محصولات حساس به دما، مانند مواد غذایی، داروها و واکسنها، استفاده میشود. با این حال، باید توجه داشت که گاز فریونهای مورد استفاده در سیستمهای خنک کننده، به دلیل اثرات زیست محیطی منفی، مانند افزایش گرمای جهانی و کاهش لایه ازون، در حال حاضر مورد بررسی قرار گرفتهاند و سعی بر این است که جایگزینی برای آنها پیدا شود.
از جمله جایگزینهایی که برای گاز فریون معرفی شدهاند، میتوان به هیدروفلوروآلکانها (HFOs) و آمونیاک اشاره کرد. هرچند که این جایگزینها همچنان نیازمند ارزیابیهای دقیق برای اطمینان از ایمنی و کارایی آنها هستند، اما بسیاری از کمپانیهای تولیدکننده سیستمهای خنک کننده، در حال تلاش برای توسعه جایگزینهایی برای گاز فریون هستند که علاوه بر کارایی خوب، بتوانند اثرات زیست محیطی منفی را کاهش دهند.